نقد و بررسی دلیل قرآنی فقه مقاصد الشّریعة عامه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

** احمد خوانساری مدرس سطح عالی حوزه و کارشناسی ارشد و دکتری المصطفی و عضو گروه فقه و اصول مدرسه

چکیده

یکی از مباحث استنباط احکام، بحث مقصدشناسی فقهی می‌باشد، با شناخت مقاصد کلی و عمومی شریعت می‌توان فروع فقهی را استخراج و یا در موارد تعارض ادله، آن را سبب ترجیح دانست و یا رفع تعارض نمود و یا در تفسیر و تأویل نصوص و شناخت اموری که نص مخصوصی ندارند و تقلیل احکام تعبدی و ایجاد توازن و اعتدال در احکام و جلوگیری از اضطراب از آن بهره جست. عامه در این روش پیشگام بوده‎اند اما چندان آن را دلیل‌مند ننموده و قطعی‌انگاری کرده‎اند. به خصوص متأخرین اهل تسنن به این نقصان پی برده و ادله‌ای برای این روش برشمرده‎اند مانند تمسک به آیاتی از قرآن کریم برای اثبات مقاصد حفظ دین و جان و مال و عقل و عرض و یا مقصد تیسیر و عدالت و برخی مقاصد جزئی‌تر که نقد‌هایی به این دلیل وارد می‌باشد.
 

کلیدواژه‌ها