2
مدیر موسسه موضوع شناسی احکام فقهی و عضو یئت علمی دانشگاه قرآن و حدیث
چکیده
مسئلۀ حجیّت ظن از مسائل مهم علم اصول فقه است که اندیشمندان اصولی، بیشتر آن را در حوزۀ احکام، موردبررسی قرار دادهاند و کمتر در ناحیۀ موضوعات مورد توجّه قرارگرفته است. پژوهش حاضر بر آن است تا با رویکرد اصولی و روش تطبیقی و تحلیلی به تبیین این نکته بپردازد که ظن در موضوعات از اصل اولیه عدم حجیّت ظنون به نحو ظن مطلق مستثنا نمی‌شود؛ چراکه حجیّت ظن به گونۀ خاص در ناحیۀ موضوعات احکام فقهی امکان‌پذیر هست و کارآمدترین ظنون خاصه در این ناحیه، خبر واحد ثقه و قول اهل خبره است که در این پژوهش باهدف رفع اشکال از اطراف آن‌ها مورد توجّه قرارگرفته و سرانجام به این نتیجه رسیده، ظن نوعی حاصل از اخبار ثقه در حلّ شبهات موضوعیه، به‌مانند در شبهات حکمیه از اعتبار برخوردار است و نیز قول اهل خبره میتواند از باب افادۀ اطمینان شخصی و نوعی و نسبت به بعضی موارد به دلیل انسداد صغیر، تسالم فقها و نصوص خاصه دارای اعتبار باشد ولو در این موارد مفید ظن نوعی باشد؛ مادامی‌که در تعارض با قول خبرۀ دیگر قرار نگیرد.
)